Usługi opiekuńcze i specjalistyczne, skierowanie do środowiskowego domu samopomocy

Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne, o których mowa w art. 50 ustawy – pomoc w tej formie przysługuje osobie samotnej, która z powodu wieku lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona. Usługi te mogą być przyznane także osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, także wspólnie nie zamieszkujący małżonek, wstępni i zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.

Usługi opiekuńcze obejmują: pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających  z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem.

Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, termin i miejsce świadczenia.

Rada miejska określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób zaburzonych psychicznie. Aktualnie obowiązuje uchwała Nr XVIII.127.2015 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie ustalenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze  i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, a także trybu ich pobierania 

Rodzaje specjalistycznych usług opiekuńczych, kwalifikacje osób świadczących te usługi oraz warunki i tryb ustalania i pobierania opłat za specjalistyczne usługi świadczone osobom z zaburzeniami psychicznymi określa w drodze rozporządzenia minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego, aktualnie jest to rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r.  w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.).

Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być świadczone w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia, rodzinnych domach pomocy społecznej i domach pomocy społecznej. 

W przypadku braku możliwości zapewnienia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania osoba wymagająca z powodu wieku pomocy innych osób może korzystać z usług opiekuńczych i bytowych w formie rodzinnego domu pomocy, o którym mowa w art. 52 ustawy.

Osobie, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę opieki całodobowej, może być przyznany pobyt w mieszkaniu chronionym, o którym mowa w art. 53 ustawy. Mieszkanie chronione jest formą pomocy społecznej przygotowującą osoby tam przebywające pod opieką specjalistów, do prowadzenia samodzielnego życia lub zastępującą pobyt w placówce opieki całodobowej. Mieszkanie zapewnia warunki samodzielnego życia w środowisku, w integracji ze społecznością lokalną.

Osobom, które ze względu na wiek, chorobę, lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze świadczone w ośrodkach wsparcia, o których mowa w art. 51 ustawy. Ośrodki wsparcia są jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej dziennego pobytu. Mogą być w nich prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu. Ośrodkiem wsparcia jest środowiskowy dom samopomocy dla osób zaburzonych psychicznie, dzienny dom pomocy społecznej, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schronisko i dom dla bezdomnych oraz klub samopomocy.

Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, nie mogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której rodzina i gmina nie może zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych w środowisku zamieszkania, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej, o którym mowa w Dziale II Rozdziale 2 ustawy – art. 54-66. Domy pomocy społecznej, w zależności od tego dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:

• osób w podeszłym wieku;
• osób przewlekle somatycznie chorych;
• osób przewlekle psychicznie chorych;
• dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie;
• dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie;
• osób niepełnosprawnych fizycznie.

Wymagane dokumenty:

1. wniosek o przyznanie świadczenia,

2. dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość – do wglądu,

3. zaświadczenie lub oświadczenie o wysokości dochodu, złożone przez stronę pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania,

4. aktualny nakaz podatkowy / zaświadczenie o hektarach przeliczeniowych,

5. dowód opłaty składki KRUS za ostatni kwartał,

6. oświadczenia o uzyskaniu (braku) jednorazowego dochodu w ciągu ostatnich 12 miesięcy/ wysokości uzyskanego jednorazowo dochodu należnego za dany okres,

7. oświadczenie o stanie majątkowym,

8. dokument potwierdzający zasadność przyznania pomocy w formie usług opiekuńczych (np. zaświadczenie lekarskie), a w przypadku specjalistycznych usług opiekuńczych - zaświadczenie lekarza (psychiatry lub neurologa) lub inne dokumenty potwierdzające występowanie zaburzeń psychicznych uzasadniających objęcie pomocą w formie specjalistycznych usług opiekuńczych,

9. w razie konieczności inne dokumenty potwierdzające sytuację strony.

Forma i termin załatwienia sprawy:

Wydanie decyzji administracyjnej o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia. Decyzję administracyjną wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Termin załatwienia sprawy - bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu jednego miesiąca od dnia wszczęcia postępowania, a w sprawie szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.

Skierowanie do środowiskowego domu samopomocy

1.  Skierowanie do środowiskowego domu samopomocy:

Środowiskowy dom samopomocy świadczy usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym. Z  usług świadczonych w środowiskowym domu samopomocy, mogą korzystać osoby niepełnosprawne intelektualnie, skierowane do środowiskowego domu  samopomocy na pobyt dzienny.

2.  Wymagane dokumenty:

• podanie o  skierowanie do środowiskowego domu  samopomocy na  pobyt dzienny,
• dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość - do wglądu,
• aktualny nakaz podatkowy / zaświadczenie o hektarach przeliczeniowych,
• dowód opłaty składki KRUS za ostatni kwartał,
• oświadczenie o uzyskaniu (lub braku) jednorazowego dochodu w ciągu ostatnich 12 miesięcy / wysokości uzyskanego jednorazowo dochodu należnego za dany okres,
• oświadczenie o stanie majątkowym,
• oświadczenie o wyrażeniu zgody na ponoszenie odpłatności za świadczone usługi,
• zaświadczenie lub oświadczenie o wysokości dochodu, złożone przez wnioskodawcę pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania,
• zaświadczenie lekarskie, wydane przez lekarza psychiatrę lub lekarza neurologa, o występujących zaburzeniach psychicznych,
• zaświadczenie lekarza rodzinnego o stanie zdrowia i o braku przeciwwskazań do uczestnictwa w zajęciach domu wraz z informacją o sprawności w zakresie lokomocji osób niepełnosprawnych fizycznie,
• orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, o ile wnioskodawca takie posiada.

3. Forma i termin załatwienia sprawy:

Wydanie decyzji administracyjnej o  skierowaniu do środowiskowego domu samopomocy i decyzji ustalającej  odpłatność  za korzystanie z usług w środowiskowym domu samopomocy lub  decyzji o odmowie skierowania  do środowiskowego domu samopomocy.  Decyzję administracyjną wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego. Termin załatwienia sprawy - bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu jednego miesiąca od dnia wszczęcia postępowania, a w sprawie szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.